خلیج فارس، سندی برای فردای کودکان ایران
به گزارش فقط سفر، در روزگاری که واژگان، بیشتر از هر زمان دیگری، حامل بار هویتی و فرهنگی اند، تغییر نام یک دریا نه تنها یک اقدام جغرافیایی، بلکه تلاشی برای بازنویسی تاریخ و هویت یک ملت است.
خبر اعلام شده بر مبنای تصمیم رئیس جمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، برای تغییر نام «خلیج فارس» به «خلیج عربی» یا «خلیج عربستان»، زنگ خطری است برای هویت فرهنگی و تاریخی ایرانیان، بخصوص کودکان و نوجوانانی که درحال تشکیل درک خود از جهان و جایگاه کشورشان در آن هستند.
«خلیج فارس» نه تنها یک نام جغرافیایی، بلکه نمادی از تاریخ، فرهنگ و تمدن ایران است. از دوران هخامنشیان تا به امروز، این نام در متون تاریخی، نقشه ها و اسناد بین المللی بعنوان بخشی از میراث جهانی شناخته شده است. کوشش برای تغییر این نام، تلاشی است برای محو هویت فرهنگی و تاریخی یک ملت، و این امر تأثیرات عمیقی بر روان کودکان و نوجوانان ایرانی خواهد داشت.
از منظر روان شناسی، هویت فرهنگی یکی از ارکان اساسی در تشکیل شخصیت کودکان است. تضعیف یا انکار این هویت می تواند منجر به احساس بی ریشگی، سردرگمی و کاهش اعتماد به نفس در کودکان شود.
از منظر حقوقی، بر مبنای کنوانسیون حقوق کودک، هر کودک حق دارد از هویت فرهنگی، زبانی و تاریخی خود برخوردار باشد و دولت ها موظف به حفظ و تقویت این هویت هستند.
در دنیای امروز، که مرزهای جغرافیایی به واسطه ی تکنولوژی های جدید و رسانه های جهانی کم رنگ تر شده اند، حفظ و تقویت هویت فرهنگی نسل های آینده بیشتر از هر زمان دیگری اهمیت یافته است.
یکی از مؤلفه های اصلی این هویت، نام ها و نمادهای تاریخی و جغرافیایی هستند که ریشه در تاریخ و فرهنگ یک ملت دارند. دراین میان، نام «خلیج فارس» نه تنها یک عنوان جغرافیایی، بلکه نمادی از تاریخ، تمدن و هویت ملت ایران است. با این وجود، در دهه های اخیر، برخی کشورهای عربی با حمایت برخی قدرت های جهانی، تلاش هایی برای تغییر این نام به «خلیج عربی» انجام داده اند. این اقدامات، که بیشتر جنبه های سیاسی و ایدئولوژیک دارند، می توانند تأثیرات عمیقی بر هویت فرهنگی کودکان ایرانی داشته باشند.
کودکانی که در معرض این نام گذاری های تحریف شده قرار می گیرند، امکان دارد گرفتار سردرگمی هویتی شوند و ارتباط خویش را با تاریخ و فرهنگ ملی شان از دست بدهند.
بر اساس ماده ۸ کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل متحد، هر کودک حق دارد هویت خویش را حفظ کند، همچون ملیت، نام و روابط خانوادگی اش. تغییر یا تحریف نامهای جغرافیایی که بخشی از هویت ملی یک کودک را می سازند، می تواند نقض این حق اساسی تلقی شود.
از منظر روان شناسی رشد، هویت فرهنگی یکی از ارکان اصلی تشکیل شخصیت و خودآگاهی در کودکان است. کودکانی که در محیطی رشد می کنند که در آن نمادهای فرهنگی و تاریخی شان تحریف یا انکار می شوند، امکان دارد گرفتار بحران هویت، کاهش اعتمادبه نفس و احساس بی ریشگی شوند.
مطالعات نشان داده اند که تغییر یا تحریف نامهای در رابطه با هویت فردی و ملی می تواند منجر به اضطراب، افسردگی و مشکلات رفتاری در کودکان شود. برای نمونه، تحقیقی در سال ۲۰۲۳ میلادی نشان داد که کودکانی که نام هایشان به علل سیاسی یا فرهنگی تغییر یافته بود، بیشتر در معرض مشکلات روانی قرار داشتند.
از منظر اجتماعی، تحریف نامهای جغرافیایی می تواند منجر به تضعیف انسجام ملی و کاهش احساس تعلق در نسل های آینده شود. کودکانی که ارتباطی با تاریخ و فرهنگ ملی خود احساس نمی کنند، امکان دارد در مقابل تأثیرات فرهنگی خارجی صدمه پذیرتر باشند و هویت خویش را در فرهنگ های بیگانه جست و جو کنند.
کنوانسیون حقوق کودک، که ایران هم از امضاکنندگان آن است، در ماده ی ۸ تاکید می کند که دولت ها باید حق کودکان در حفظ هویت شان را محترم شمرده و از آن حمایت کنند. تحریف نامهای جغرافیایی که بخشی از هویت ملی کودکان را می سازند، می تواند نقض این تعهد بین المللی تلقی شود.
علاوه بر این، ماده ی ۳۰ این کنوانسیون به حقوق کودکان اقلیت های قومی، مذهبی و زبانی اشاره دارد و تاکید می کند که این کودکان حق دارند فرهنگ، دین و زبان خویش را حفظ کنند. با عنایت به این که نام «خلیج همیشه فارس» بخشی از فرهنگ و هویت ملی ایرانی ها است، تحریف آن می تواند نقض این ماده هم محسوب شود.
در سطح داخلی، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران هم بر حفظ و تقویت هویت فرهنگی و تاریخی ملت ایران تاکید دارد. بر این اساس، دولت موظف است از هویت ملی کودکان در مقابل تهدیدات خارجی محافظت کند.
نام «خلیج فارس» فراتر از یک عنوان جغرافیایی، نمادی از تاریخ، فرهنگ و هویت ملت ایران است. تلاش ها برای تحریف این نام، نه تنها اقدامی سیاسی، بلکه تهدیدی جدی برای هویت فرهنگی کودکان ایرانی بحساب می آید. از منظر روان شناختی، اجتماعی و حقوقی، حفظ نامهای تاریخی و فرهنگی برای تقویت هویت نسل های آینده ضروریست.
دولت ها، نهادهای آموزشی، رسانه ها و خانواده ها باید با همکاری یکدیگر، از هویت فرهنگی کودکان در مقابل تهدیدات خارجی محافظت کنند و زمینه های آشنایی و ارتباط عمیق تر آنان با تاریخ و فرهنگ ملی شان را فراهم آورند. در نهایت، محافظت از نام «خلیج همیشه فارس» نه تنها وظیفه ای ملی، بلکه مسئولیتی جهانی در جهت حفظ تنوع فرهنگی و احترام به تاریخ ملت هاست.
*حقوقدان، مدرس دانشگاه و پژوهشگر حقوق بین الملل کودکان
br />
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب