مسیر آسبادهای نشتیفان برای جهانی شدن
فقط سفر: «همزمان با مرمت اضطراری 107 دستگاه آسباد درشهرستان خواف در خراسان رضوی؛ با تدوین پرونده ثبت جهانی آسبادهای نشتیفان، این اثر تاریخی در لیست موقت میراث جهانی یونسكو ثبت گردید.»
به گزارش فقط سفر به نقل از ایسنا، محمد ركنی - مدیر پایگاه میراث فرهنگی آسبادهای ایران - با بیان كه تا كنون ۱۲۴ آسباد در شهرستان خواف شناسایی شده كه ازاین تعداد ۱۰۷ آسباد به صورت اضطراری مرمت شده اند، از در دستور كار بودن مرمت تدریجی این آثار تاریخی آگاهی داد و اضافه كرد: ۱۲دستگاه از آسبادها ثبت شده در لیست آثار ملی نیز تا كنون بطور كامل احیا شده اند.
او با اشاره به ثبت موقت آسبادهای ایران در لیست میراث جهانی و انجام مراحل ثبت جهانی این اثر تاریخی، اضافه كرد: مرمت و احیای این آثار تاریخی در شهرستان خواف، می تواند نقش مهمی در جذب توریست داشته باشد.
بنا بر گزارش روابط عمومی اداره كل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی، همین طور محمود باعقیده - مدیر اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان خواف؛ نیز با اشاره به ثبت ملی آسبادهای قرار گرفته در روستاهای "خرگرد"، "تیزاب"، "برآباد" و شهر "سنگان" با هفت شماره مختلف در لیست آثار ملی بیان كرد: از آنجایی كه این آثار تحت حفاظت و نظارت اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قرار دارد، هرگونه دخل و تصرف یا اقدام عملیاتی كه منجر به تخریب یا تغییر هویت آنها شود، برابر مواد ۵۵۸ تا ۵۶۹ قانون مجازات های اسلامی، تعزیرات و مجازات های بازدارنده، جرم شمرده می شود و مرمت و بازسازی آنها فقط با تأیید و نظارت اداره میراث فرهنگی انجام می شود.
آسبادهای نشتیفان خواف یا همان آسیاب های بادی در نشتیفان مشهد، یكی از بزرگترین مجموعه های خشت، گل و چوبی تاریخی كشور و از مجموعه آسبادهای تاریخی جهان شمرده می شود كه از دوران قبل از تاریخ اسلام در ایران باقی مانده است. این مجموعه ی تاریخی در شهر نشتیفان دست در ۶ سده ی گذشته نیز با همین نام در میان مردم شهرت داشته است.
سوزنی سمرقندی در بارهی این تاریخی باارزش نوشته است: «آل مظفر یكی از سلسله پادشاهان و حكام ایرانی اهل نشتیفان بوده اند و شاه شجاع از بزرگان این شهر سال ها بر شیراز و فارس حكمرانی كرد كه در زمان حكومت وی اندیشمندان و شاعران فراوانی مانند حافظ در تاریخ ایران ماندگار شدند و شهر نشتیفان در اوایل قرن نهم هجری شناخته شده و معمور بوده است.
ریشه ی نام شهر نشتیفان به قصه ای عامیامه در خود شهر برمی گردد. نام این شهر نیز تلفیقی از دو كلمه ی «نش» كه محلی شده «نیش» به معنای نیش عقرب است، كلمه ی «تیفان» نیز محلی شده «توفان» است كه در تمام روزهای سال این منطقه یعنی نشتیفان وزش بادهای موسمی را داشته است، با عنایت به شرایط جغرافیایی كه منطقه نشتیفان دارد، مردم آن از گذشته های دور به فكر بهره برداری از این شرایط طبیعی بوده اند تا با راه اندازی آسیاب بادهایی، از نیروی جنبشی آن برای آرد كردن گندم نیز استفاده كنند. از این شاهكار مهندسی هم چنین در كارهای دیگر مانند پمپ كردن آب بهره برد كه به آن پمپ بادی گفته می شود.
در كتاب جغرافیای تاریخی ولایت زاوه درباره ی نحوه ی كاركرد این اثر تاریخی این طور نوشته شده است: «چرخ و پره های غول آسایی كه ۴۸ بال و ۳۲ پر و ۸ درگاه دارد و بر بام آسیاب و جهت وزش باد قرار گرفته اند. اندام این چرخ و پر از خرپلی سنگین و محكم ساخته شده اند و باد با عبور از دروازه ای بادگیری با زوایای درگاه های هشت گانه می رسد و چرخ و پر را به حركت در می آورد. از حركت چرخ و پر نیرویی به تیر آسیاب منتقل می شود و چون سر دیگر به سنگ رویی آسیاب متصل است، لاجرم سنگ هماهنگ با گردش تیر باید بچرخد و می چرخد.»
منبع: فقط سفر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب