به گزارش فقط سفر، خراسان رضوی عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی اظهار داشت: گردشگری بین المللی می تواند ابزاری برای مقابله با ایران هراسی باشد اما رونق بیشتر گردشگری وابسته به تصویری است که از ایران از نظر سیاسی، اقتصادی و... شکل می گیرد.
ندا رضوی زاده در گفت و گو با ایسنا درباب طرح پژوهشی تصویر ایران در رسانه های عمومی و اختصاصی گردشگری اظهار نمود: امروز گردشگری خصوصاً گردشگری بین المللی در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه در خدمت افزایش رشد اقتصادی، تنوع بخشی به محصولات و رقابت پذیر کردن اقتصاد قرار گرفته است اما جذب گردشگران بیشتر و ثروتمند مستلزم فرایندهای پیچیده بازاریابی و عرضه خدمات و محصولات باکیفیت در این صنعت است.
وی افزود: در طرح پژوهشی بررسی تصویر ایران در رسانه های عمومی و اختصاصی گردشگری در صدد هستیم شناختی دقیق و روزآمد از وضعیت تصویر و نگاهی که به ایران می شود، در رسانه های پرمخاطب دنیا و در رسانه های اجتماعی به دست آوریم برای اینکه بازاریابی و تحریک تقاضای گردشگری بین المللی ایران مستلزم شناخت و سپس بی اثر کردن تصاویر منفی و بهبود تصویر است.
عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی افزود: واقعیت این است که حالا در دنیا نه فقط رسانه های جریان اصلی و پرسابقه نقش ضمنی مهمی در معرفی و بازاریابی مقاصد دارند بلکه بخش شایان توجهی از کارهای برندسازی مقصد، تولید و اصلاح تصویر مقصد و اصلاح هویت رقابتی مقصد در رسانه ها و رسانه های اجتماعی آنلاین را شکل داده و نشر می دهد.
تصویر مخدوش شده از یک مقصد گردشگران را برای سفر تحریک نخواهد کرد
رضوی زاده با اشاره به بخش هایی از کتاب هویت رقابتی اظهار داشت: همانطور که سایمون آنهولت در کتاب مشهور هویت رقابتی، مدیریت نوین برند برای ملت ها، شهرها و سرزمین ها گفته، از یک طرف صنعت گردشگری به شکل دهی و حفظ تصویر ملی کشورها کمک می نماید و از جانب دیگر خود به این تصویر وابسته است و کشورها برای جذب توریست نیاز دارند چیزی بیش از محصولات گردشگری خودرا به مشتریان بالقوه عرضه کنند؛ آنها قبل از هر چیز «تصویر» خودرا در رسانه ها عرضه می کنند و اگر این تصویر منفی، قدیمی، کلیشه ای یا مخدوش و گمراه کننده باشد، جذاب نخواهد بود و گردشگران بالقوه را در کشورهای خود برای خرید تور و سفر به این مقاصد تحریک نخواهد کرد.
وی افزود: زمانی که گردشگری به کشور یا مقصدی سفر نمی کند، تجربه ای از بازدید مستقیم ندارد و با واقعیت ها از نزدیک آشنا نمی گردد و تصویری ناقص و کم کیفیت فقط از دید رسانه ها، ادبیات یا تجارب دیگران در ذهن او شکل می گیرد که این موارد لزوما منطبق با واقعیت نیست و حتی ممکنست این تصویر برمبنای پیش داوری ها، سوءبرداشت ها یا رویدادهای تاریخی حدودا فراموش شده شکل گرفته باشد.
تاثیر غیرمستقیم تصمیمات سیاسی یک کشور در جذب گردشگران
عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی در مورد کتاب هویت رقابتی اشاره کرد: آنهولت در این کتاب تاکید می کند ادراک منفی از یک کشور به آسانی و به سرعت قابل تغییر و اصلاح نیست و مجموعه ای از عناصر مختلف به هویت رقابتی یک کشور شکل می دهد همچون محصولات و صادرات، سرمایه گذاری ها، تعاملات فرهنگی و ورزشی، گردشگری(به دلیل تجارب دست اولی که رخ می دهد)، رفتار مردم آن کشور(اعم از رهبران، ستاره های ورزشی، هنری و عموم مردم) و بالاخره تصمیمات سیاسی دولت ها که در رسانه ها منتشر می شود. از همین رو تمام این موارد بطور غیرمستقیم بر جذب گردشگران تاثیر دارد.
رضوی زاده درباب تاثیرات گردشگری بین المللی بر اقتصاد کشورها بیان کرد: بااینکه گردشگری بین المللی می تواند ابزاری برای مقابله با ایران هراسی، تقویت دیپلماسی عمومی، افزایش قدرت نرم ایران در داخل و خارج و بازاریابی بین المللی کالاها و خدمات باشد اما رونق گردشگری وابسته به تصویری از ایران است که در بخش های دیگر اقتصاد، اجتماع، فرهنگ و سیاست کشور شکل می گیرد و به روش های مختلف جهان از آن باخبر می شود. هر بهبود در عناصر هویت رقابتی می تواند منجر به بهبود در سایر عناصر شود و دستاوردهای مادی، معنوی، سیاسی و اقتصادی به همراه داشته باشد.
وی اضافه کرد: هر کژکارکردی در یک بخش می تواند تاثیر بد بر بخش های دیگر بگذارد؛ به عنوان مثال صدور محصولات با کیفیت از یک کشور هویت رقابتی آنرا ارتقا می دهد و تمایل مردم برای سفر به آن و سرمایه گذاری در آن کشور را بیشتر می کند. باید توجه داشت در این راه میهمان نوازی مردم از گردشگران به بهبود تصویر آن کشور کمک می نماید.
شهرت مثبت یا منفی یک مقصد پروسه جذب گردشگران را پیچیده خواهد کرد
عضو هیات علمی گروه جامعه شناسی پژوهشکده گردشگری جهاد دانشگاهی افزود: همین طور تصمیمات و اقدامات سیاسی حکومت ها می تواند این تصویر را بهبود بخشد یا مخدوش کند. چنان که آنهولت می گوید «اگر شما خودتان برند کشورتان را نسازید، دیگر دولت ها یا عاملان دیگر این کار را می کنند؛ با کلیشه های آشنا، ساده، منسوخ و غالبا غیرمفید». در نهایت بسته به شهرت مثبت یا منفی یک کشور یا مقصد پروسه جذب گردشگران می تواند آسان یا دشوار، ارزان یا گران و ساده یا پیچیده باشد.
رضوی زاده اشاره کرد: برای رونق گردشگری صادرات و بهره برداری از سایر مناسبات اقتصادی و فرهنگی و سیاسی مهمست که دقت کنیم در فضای عینی و روزمره زندگی کشور چه اتفاقاتی رخ می دهد و در فضای رسانه ای چه تصویری از ایران بر اثر اقدامات و تصمیمات ما شکل می گیرد.
تاثیر تصویر یک کشور بر احساس تعلق شهروندان و هویت ملی آنها
وی افزود: همین طور نباید فراموش کرد که تصویر یک کشور فقط برای خارجی ها نیست. تصویر کشور و هویت رقابتی آن در مقایسه با سایر کشورها می تواند بر احساس تعلق شهروندان به کشور و هویت ملی آنها تاثیر بگذارد و نتایج اجتماعی خاص خودرا داشته باشد.