چرا بازار تهران ایمن نمی شود؟
تیمچه حاجب الدوله آتش گرفت، خبر تلخی که هفته گذشته سرتیتر خبرها شد هرچند که حادثه غیرمنتظره ای نبود؛ اما همه را نگران کرد چونکه بازار تهران با وجود تردد میلیونی مردم، جزء ناایمن ترین مکان های پایتخت است.
به گزارش فقط سفر به نقل از ایسنا، ایمنی بازار چند ده هکتاری تهران هر ازچندگاهی با وقوع حادثه ای همچون حریق مورد توجه قرار می گیرد و پس از گذشت چند روز باز به فراموشی سپرده می شود تا حادثه بعدی....
بازار بزرگ تهران را قطب اقتصاد تهران می دادند که روزانه بیشتر از یک میلیون نفر در آن تردد می کنند، اما این قطب اقتصادی با این همه حجم جمعیت تردد کننده، ایمن نیست؛ همه مسؤلان و کسبه هم از حجم فرسودگی بازار و ناپایدار بودن آن خبر دارند اما اقدامات ایمن سازی کند پیش می رود.
حال جای سوال است که چه اتفاقی رخ داده که با وجود همه هشدارها، اخطارها، مصاحبه ها و... فرایند ایمن سازی بازار کند و مقطعی و دندانه ای است؟ که شهردار سابق منطقه ۱۲ در چارچوب کارشناس شهری به این سؤال که چرا بازار، امن نیست؟پاسخ می دهد و می گوید: ایمن سازی بازار کار دو سه ساله نیست و میراث فرهنگی، سازمان اوقاف، کسبه و... همه باید پای کار بیایند تا اتفاق خوبی در حوزه ایمن سازی بازار رخ دهد.
ایمنی در بازار با شرایط مطلوب فاصله بسیاری دارد
انشعابات غیر مجاز برق در بازار، علت خیلی از حریق ها
علی محمدسعادتی در گفتگو با ایسنا، در مورد علل و ریشه های ایمن نشدن بازار تهران علارغم اطلاع همگان از ناایمن بودن این منطقه می گوید: هم اکنون بازار نسبت به سالهای گذشته وضعیت بهتری از نظر ایمنی دارد؛ اما باز هم از شرایط مطلوب و استاندارد فاصله بسیاری دارد؛ البته در سال های اخیر پایگاه اورژانس و ایستگاه آتش نشانی مستقر شده که تجهیزات مخصوص تردد در بازار را هم دارند، تعداد قابل توجهی از انشعابات برق و کنتورهای فرسوده تعویض شدند و روند آموزش کسبه و نگهبانان هم انجام شده تا در لحظات اولیه بروز حادثه اقدام موثر داشته باشند و از بروز حادثه بزرگتر جلوگیری کنند؛ اما مساله این است که باید دستگاههای متولی ورود جدی تری به ایمنی بازار داشته باشند تا این چند صد هکتار ایمن سازی شود.
وی با تکیه بر این که سازمان میراث فرهنگی، سازمان اوقاف، اداره برق، شهرداری، کسبه و... همه با هم باید برای ایمن سازی بازاری که روزانه محل تردد بیشتر از یک میلیون نفر است گام بردارند، می افزاید: شبکه برق بازار دارای ایردات فراوانی است بگونه ای که علت خیلی از حریق ها، اتصال برق بوده چونکه اداره برق اتصال تا پشت سراها، پاساژها و غیره را انجام می دهد و اتصالات داخل سراها، پاساژها و... برعهده مالکین است و متاسفانه شاهدیم که انشعابات غیر مجاز مختلف در بازار وجود دارد و این انشعابات غیر مجاز و گاها غیراصولی منشا خیلی از حریق ها است.
کنتورهای دستکاری شده و انشعابات غیر مجاز برق، زمینه ساز حوادث بزرگ
حلقه مفقوده ایمن سازی بازار، حساسیت و مطالبه عمومی است
سعادتی ضمن اشاره به این که واگذاری سرقفلی در بازار، امری رایج است و معمولاً می بینیم به علت اختلافاتی که میان مالک، مستاجر و سرقفلی دار وجود دارد، عملا همتی برای ایمن سازی مغازه ها یا پاساژها وجود ندارد، ادامه می دهد: هرچند در این میان بعضی از کسبه اصلاحات کنتور برق را انجام داده اند؛ اما هنوز کسبه زیادی باقی مانده اند که مایل به اصلاح انشعابات خود نیستند و عموما یا از انشعابات غیر مجاز استفاده می نمایند یا کنتورشان دارای ایراداتی است. اما مسئله مهم این است که هرکدام از این انشعابات غیرقانونی یا کنتورهای دستکاری شده می تواند زمینه ساز حادثه ای بزرگ با خسارات فراوان برای محیط ها و فضاهای پیرامونی باشد.
این کارشناس حوزه شهری اضافه می کند: حلقه مفقوده ایمن سازی بازار، حساسیت و مطالبه عمومی است؛ چونکه اگر حادثه ای رخ دهد، جان و مال تعداد زیادی از شهروندان در معرض خطر قرار می گیرد اما متاسفانه حساسیت عمومی در جامعه ما زمانی شکل می گیرد که حادثه ای رخ دهد و معمولاً اعتقادی به علاج واقعه قبل از حادثه نداریم و اجازه می دهیم حادثه رخ دهد و از حادثه عبرت می گیریم.
میراث فرهنگی باید چارچوب میراثی در بازار را تعیین کند
لزوم تدوین دستورالعملی برای بازار
سعادتی ضمن اشاره به خصوصیت های تاریخی منطقه بازار تصریح می کند: مسئله بعدی که در بازار تهران باید مورد توجه قرار گیرد، مبحث پایداری و فرسودگی بازار است؛ هرچند که خصوصیت های تاریخی و معماری ارزشمند بازار بر کسی پوشیده نیست، اما سیاست گذار در این عرصه که وزارت میراث فرهنگی است، باید چارچوب میراثی در بازار را تعیین کند و لازم است به صورت شفاف به همه اعلام نماید چه بخش هایی از بازار با چه سیاست و روشی حفظ شود و در چه بخش هایی از بازار، مرمت و احیا با استفاده از روش های معماری سنتی صورت گیرد و در چه بخش هایی هم میتوان اجازه تخریب و نوسازی داد؛ اما متاسفانه هم اکنون جای این سیاست گذاری در بازار خالی است و تا امروز ضابطه، روش، شیوه نامه و یا حتی دستورالعملی که به ما بگوید در بازار چگونه عمل نماییم وجود ندارد؛ بنابراین ناچاریم برای هر پرونده ای که از جانب مالکان به شهرداری ارسال می شود از سازمان میراث فرهنگی استعلام بگیریم.
وی ادامه می دهد: به عبارت دیگر، اساسا تا وقتی که مالکی درخواست پروانه نداشته باشد نمی دانیم نظر میراث فرهنگی در مورد بازار چیست. این درحالی است که ما بارها از مسؤلان میراث فرهنگی خواسته ایم که ضوابط و مقررات مشخصی را در محدوده ۱۱۲ هکتاری بازار، مشخص نماید تا این ضوابط مانند طرح جامع و تفصیلی بر روی نقشه بارگذاری شود و همه از این ضوابط آگاه باشند.
سعادتی با تکیه بر این که معتقدیم نباید ضوابط و مقررات یکسانی در محدوده ۱۱۲ هکتاری بازار مستقر شود، می گوید: بازار باید به حوزه های مختلف تقسیم شود و متناسب با ارزش های تاریخی، برای هر حوزه دستورالعمل مشخصی صادر شود چونکه یک قسمت بازار به علت ارزش های معماری، نیازمند مرمت و حفاظت است اما چه بسا در بخش هایی دیگر نیازمند تخریب و نوسازی هستیم.
سازمان اوقاف مالک دانه درشت بازار است
بی توجهی مالکان و کسبه به ایمن سازی
فرهنگ عبرت آموزی به جای پیشگیری در بازار
وی ضمن اشاره به ضرورت حضور سازمان اوقاف در فرآیند ایمن سازی بازار ادامه می دهد: اوقاف یکی از مالکان دانه درشت بازار است که در فرآیند ایمن سازی نقش مهمی ایفا می کند. بنابراین اوقاف بعنوان یک مالک اثرگذار می باید نیاز و خواسته هایش را با میراث فرهنگی در بین گذارد تا در نهایت فکری اصولی برای ایمن سازی بازار داشته باشیم.
سعادتی با اشاره به اینکه در سال هایی که بعنوان شهردار منطقه ۱۲ و یا معاون شهردار فعالیت داشتم، بارها اخطارهایی را در مورد ایمنی و ضرورت اصلاح مخاطرات به کسبه و صاحبان پاساژها ابلاغ کرده ایم، می گوید: ایمن سازی بازار، کار کوتاه مدت ۲ یا ۳ ساله نیست، بلکه نیازمند عزم و مشارکت جدی میان ذی نفعان بازار و کسبه هستیم تا بازار در یک فرآیند زمانی منطقی ایمن شود اما برای ما عجیب است که حتی مالکانی که جان و مالشان امکان دارد در فضای ناایمن بازار از بین برود هم به این اخطارها بی توجهند؛ البته درست است که شرایط اقتصادی فعلی بگونه ای است که فشار زیادی به اصناف وارد کرده اما کسبه باید دقت داشته باشند که هزینه کرد در حوزه ایمنی محل کسب و کار، یک سرمایه گذاری است. از سویی دیگر فرهنگ ما بگونه ای است که تا وقتی گرفتار مشکل نشویم به دنبال یافتن چاره نیستیم اما در این میان اختلاف در میان مالک و سرقفلی داران، تأثیر زیادی بر روی عدم تمایل مالکان برای ایمن سازی دارد. چونکه گاها مالکان، اجازه نمی دهند که ساختمان توسط مستاجران بازسازی و مرمت شود به این علت که این بازسازی می تواند حق و حقوقی را برای سرقفلی داران ایجاد نماید.
این کارشناس حوزه شهری درباره چرایی عدم عرضه دستورالعملی درمورد بازار تهران از جانب سازمان میراث فرهنگی، اظهار می کند: ما در جلسات مختلف بارها از مسولان میراث درخواست کردیم که هم برای پهنه ۱۱۲ هکتاری بازار و هم برای پهنه ۲۰۰ هکتاری عودلاجان که در منطقه ۱۲ قرار دارد، دستورالعمل مشخصی بدهد که همه مردم از آن آگاه شوند اما شاید مسائل مالی و اشکالات فنی در انتخاب مشاور، مانع انجام این مهم شده ولی باید دقت داشت که تا ضابطه مشخصی از نظر میراثی برای بازار تعیین نشود، ایمن سازی آن هم در محاق خواهد بود.
منبع: فقط سفر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب