دبیر كارگروه ملی مخاطرات طبیعی عنوان كرد
فرونشست زمین در ۱۸ استان
دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی با اشاره به اینکه نزدیک به حدود ۲۰ میلیون نفر از جمعیت شهری در زون های فرونشستی با نرخ های متفاوت واقع شدند، اظهار داشت: بررسی هایی که به صورت کشوری انجام شده نشان داده می شود که از ۳۱ استان در ۱۸ استان شاهد رخداد فرونشست هستیم.
دکتر علی بیت الهی در گفتگو با ایسنا، درباره فرونشست زمین و چالش هایی که بوجود آورده است، اظهار نمود: به فرونشست زمین در بازه زمانی اواخر دهه ۷۰ تاکنون که نگاه می نماییم تفاوتی در زمینه آشنایی افراد با آن احساس می شود. حالا مبحث فرونشست زمین به دفعات مطرح می شود و روی میز مسئولین آمده است؛ در حالیکه پیش از این به این طریق نبود. البته از این نظر که آیا اقدامی برای کاهش این پدیده صورت گرفته یا خیر؟ باید اظهار داشت که این شرایط تفاوتی با بیست و چند سال قبل ندارد و اقدام چشمگیرانه یا قابل توجهی در این خصوص انجام نشده است.
وی اظهار داشت: در سال ۱۹۶۵ دشت توکیو در ژاپن حدود ۱۲ سانتی متر فرونشست داشت؛ ولی اکنون این میزان به کمتر از یک سانتی متر رسیده است؛ چون که در مقابله با گسترش این پدیده سیاست هایی اتخاذ شده و به شکل جدی مبحث فرونشست زمین را دنبال کردند.
دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی اظهار نمود: متأسفانه اتخاذ سیاست هایی برای مقابله با فرونشست در کشور ما آغاز نشده و اقدام خاص و قابل لمسی صورت نگرفته است. بر همین مبنا با ادامه روند خشکسالی، کمبود نزولات جوی، نیاز آبی اراضی کشاورزی و سیستم های غلط آبیاری که باعث هدر رفت زیاد آب می شود، فشار روی سفره های آب زیرزمینی بیشتر شده است. این فشار به این مفهوم است که آب زیادی از آب های زیرزمینی که محدود هم هستند برداشته می شود و سطح آب زیرزمینی بیشتر از پیش پایین می آید. این گونه فرونشست زمین توسعه بیشتری پیدا کرده و این پدیده به تازگی به بروز و ظهور عوارض خطرناک خود هم نزدیک شده است.
وی افزود: منظور از عوارض خطرناک وجود چاله ها و شکاف هایی است که به صورت ناگهانی در امتداد جاده ها، محدوده شهرها، در مراکز زیرساختی و مهم ایجاد می شود که نمونه های بارز آنرا در شهرهای مختلف زیاد دیدیم. به تازگی در رسانه ها درباره ترک خوردگی مختلف ساختمان ها در شهر اصفهان و شهرک های اطراف آن و زیرساخت های مهم این شهر بسیار صحبت شده است. این امر به علت کمبود آب، به علت خشک شدن زاینده رود و کاشت برنج است که در اطراف زاینده رود اتفاق می افتد و آب زیادی از این طریق هدر می رود.
بیت الهی اظهار نمود: در بیشتر از ۶۰۰ دشت در گستره کشور فرونشست زمین درحال رخ دادن است و شرایط برخی از آنها به یک حالت فوق بحرانی رسیده است، به صورتی که در برخی از این مناطق ممنوعیت حفر چاه اعمال شده و در بعضی از دشت ها هم فقط برای تأمین آب آشامیدنی مجوز حفر داده می شود. همه موارد ذکر شده بر زندگی اجتماعی و اقتصادی مردم و روی کشاورزی و امنیت غذایی کشور تأثیر دارد و فرونشست به حد بحرانی رسیده است.
وی در مورد حساسیت پدیده فرونشست و دلیل اهمیت ویژه آن اظهار داشت: حساسیت فرونشست را فقط نباید از دریچه خود خطر و صدمه های ناشی از آن نگاه نماییم. اهمیت این مورد صرفاً به این علت نیست که حوادث تلخ اتفاق می افتد یا خودرویی داخل چاله فرو می رود؛ چون که این ها تنها از ابعاد کوچک فرونشست زمین است. از مهم ترین و دیگر آثار فرونشست از بین رفتن دشت ها و از بین رفتن کشاورزی است. اگر فرونشست به صورت ریشه ای و با روندی پیوسته دنبال نشود، این نگرانی را داریم که به مرحله ای برگشت ناپذیر برسد.
دبیر کارگروه ملی مخاطرات طبیعی در مورد این که چه استان هایی به صورت جدی با مبحث فرونشست رو به رو هستند، اظهار نمود: در استانهای مختلفی فرونشست را که پیگیری کردیم، نشان داده شد که چندین استان با مشکل فرونشست زمین و آثار آن مواجه گشتند. از این نظرها استانهای مختلفی درگیر هستند که استان هایی مثل خراسان رضوی، اصفهان، تهران و کرمان بسیار در معرض خطر قرار دارند. همینطور چندین شهر از این استان ها در زون خطر فرونشست قرار دارند. به نظر می رسد با عنایت به نوع گسترش فرونشست نزدیک به حدود ۲۰ میلیون نفر از جمعیت شهری در زون های فرونشستی با نرخ های متفاوت واقع شدند. این مساله مهمی است که باید به آن توجه کرد. ۲۰ میلیون نفر عدد زیادی است و میتوان اظهار داشت که حدود یک چهارم کشور در این زون ها قرار دارد.
وی اظهار داشت: بررسی هایی که به صورت کشوری انجام شده نشان داده می شود که از ۳۱ استان در ۱۸ استان شاهد رخداد فرونشست هستیم. همینطور زمینهای ۳۱ شهر از استان اصفهان، ۳۰شهر از تهران، ۲۵ شهر از استان کرمان و ۲۴ شهر از استان خراسان رضوی گرفتار فرونشست شدند. در استانهای البرز، فارس، یزد، همدان، مرکزی و... این فرونشست ها مشاهده می شود. یکی از نکات دیگر مهم این پدیده این است که روی این زون ها ساختمان هایی با بنای خشت و گل در محیط های روستایی و اماکن باستانی و فرهنگی قرار دارد که در اثر فرونشست زمین گرفتار شکاف و ترک می شوند. ترک خوردگی باعث نامقاوم شدن ساختمان ها شده و زلزله هایی با قدرت متوسط هم امکان دارد باعث تخریب این ساختمان ها شود.
بیت الهی اظهار داشت: فرونشست وسعت زیادی را دارد و کل کشور را در بر گرفته است و در مقایسه این پدیده با زلزله که فقط حالت مخربی را در یک نقطه ایجاد می کند، متوجه گسترده بودن این پدیده می شویم. همینطور فرونشست هر روز و به صورت تدریجی و مستمر ادامه پیدا می کند. ازاین رو این اثرات بخصوص از نظر اقتصادی حتی عمیق تر از زمین لرزه خواهد بود.
وی اظهار داشت: علت این پدیده کاهش سطح آب زیرزمینی است. در این حالت سطح آب درون زمین پایین آمده و حالتی کششی به پایین سطح زمین ایجاد می شود. پس بهتر است حفر چاه های آب بلا انقطاع محدود شود که البته برخی از این ها هم چاه هایی هستند که غیر قانونی حفر شدند. در زمینه کشاورزی هم همچنین است، سیستم آبیاری غلط است. اگر سیستم آبیاری درست باشد این حجم از آب برای کشاورزی نیاز نمی گردد. در این خصوص وزارت جهاد کشاورزی باید تشویق کند که کشاورزی بر مبنای مبانی علمی و نوین توسعه پیدا کند. همچنین از نظر کشت محصولات که آب زیادی نیاز دارند در زون های فرونشست اصلا نباید مجوز کشت داده شود. اگر این محدودیت ها صورت گیرد، مطمئنا نتیجه خواهیم گرفت.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب