در همایش ایران و تمدن سازی جهانی بررسی شد
تمدن ایرانی از باستان تا اسلام
به گزارش فقط سفر همایش بین المللی «ایران و تمدن سازی جهانی - سلسله گفت وگوهای جهانی ایران شناسی در سده پانزدهم»، با بررسی جایگاه تمدن ایرانی و تاثیر این تمدن بزرگ در قیاس با دیگر تمدن های جهانی، در آستانه روز ملی ایران شناسی برگزار گردید.
به گزارش فقط سفر به نقل از ایسنا، آیت الله سیدمحمد خامنه ای ـ رئیس بنیاد ایران شناسی ـ در پیامی به این همایش تصریح کرد: شناخت ایران یک لزوم برای ایرانی ها بخصوص جوانان و نویسندگان است. روز ایران شناسی باید بهانه ای باشد برای آن که مقامات رسمی و دولتی به محاسبه بپردازند و اگر در این باب اهمال کرده اند آنرا جبران کنند.
متن این پیام که توسط سیدعبدالمجید میردامادی ـ دبیر علمی همایش و مدیرکل همکاریهای علمی و بین المللی بنیاد ایران شناسی ـ خوانده شد به این شرح است: «معرفی و شناخت ایران برای ایرانیان، خاصه و عامه مردم، دارای اهمیت بسیاری است. چونکه علاوه بر آن که به شناخت بهتر هویت فردی و ملی کمک می نماید و هم دانش افراد را بالا می برد، به روحیه استقلال طلبی و حس دشمن ستیزی هم کمک می نماید و ازاین رو دارای بعد سیاسی هم است.
با عنایت به اهمیت و ضرورت شناخت ایران تاریخی و فرهنگی، دستگاههای آموزشی، دانشگاه ها و حوزه سیاست گذاری در کتب درسی، وظیفه اقدام جدی برای ایران شناسی در همه سطوح را دارند.
بُعد دیگر کار معرفی ایران تاریخی و فرهنگی و حتی ایران انقلابی، به مردم جهان است و در اینباره هم دانشگاه ها و مراکز علمی بین المللی و رسانه های ملی و عمومی وظیفه دارند.
دشمنان ایران با شناختی که از عظمت فرهنگی و تاریخی ایران داشتند و خطرات شخصیت های علمی و فرهنگی ایران و منش ملی را برای مقابله و ستیز با نقشه های استثماری خود می دانستند، نهایت تلاش خویش را کردند تا بخش های مهم آنرا پنهان کنند، یا با اشکال ناقص و بی محتوا معرفی کنند. آنها خوب می دانند که ملت ایران در طول تاریخ همیشه با بزرگترین قدرت زمان جنگیده و پیروز شده است.
نکته دیگر، تحقیقات گاهنگاری بنیاد ایران شناسی ثابت کرده است که حیات انسانی در دوران پارینه سنگی در قدیمی ترین آثار سنگی دست ساز بشر در ایران (در کَشَف رود مشهد) مشاهده شده که عمر و سابقه آن بیشتر از یک میلیون سال است. تحقیقات دیگر در دست انجام این بنیاد ثابت می کند که ایران خاستگاه اولیه انسان عاقل (بنی آدم) بوده است که در سلسله جبال زاگرس زندگی می کرده است و ازاین رو مزایا و امتیازات بین المللی بزرگی برای ایران است.
مقصود ما از اهمیت و شأن تاریخی ایران تنها این مطالب زمین شناسی نیست، بلکه بیشتر اهمیت تاریخی ایران در آن است که قدیمی ترین یافته های علوم انسانی و طبیعی و ریاضی در هزاره های قبل از تمدن های دیگرِ قدیم در ایران بوده و آثاری مانند کشفیات جیرفت و سیلک و شهر سوخته و مرکز ایران نشان داده است که ایران بنیانگزار تمدن شهری و تمدن سازی و ترویج دانش (دانش های فلسفه، نجوم، ریاضیات، پزشکی و جراحی و مانند آن) بوده است.
ایران نخستین امپراتوری در جهان را در دو هزار و پانصد سال پیش در دست داشته و تمدن را به ملل دیگر همچون آتن در یونان قدیم آموخته است. ملت تاریخی ایران تنها ملتی است که به صورت ثابت هزاران سال در این سرزمین حضور داشته و مانند ملل دیگر از مهاجران سرزمین های دیگر تشکیل نشده و اصالت دارد.
مورخان قدیم مردم ایران را بزرگ منش و دارای عزت ملی و تاریخی و شجاع و دشمن شکن و حافظ استقلال و مروج اخلاق و نگهبان خانواده شمرده اند، که زن در آن احترام داشته و حریم و حجاب برای او نگه می داشته است.
ملت ایران زودتر از ملل دیگر اسلام را با قلب و نه با زور پذیرفته و تمدن اسلامی را نشر داده و مواریث وحیانی اسلام را در چارچوب تشیع حفظ نموده است. بعد از اسلام علم و حکمت و اخلاق - بعنوان دو بال رشد - تکامل یافت و انواع دانش را در سرتاسر جهان و همچون در غرب ترویج و پراکنده کرد و غرب امروز مدیون دانشمندان ایرانی گذشته است.
امروز هم ملت ایران سرافراز از این است که سلطه دشمنان خویش را از این کشور به دور انداخته و تنها ملت مقتدری است که با استکبار جهانی می جنگد.
ایران شناسی مورد بی مهری صاحبان قدرت و ثروت است
در ادامه، ابوذر ابراهیمی ترکمان ـ رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ـ ایران شناسی را مورد بی مهری صاحبان قدرت و ثروت دانست و اضافه کرد: بعد از انقلاب اسلامی این دریچه گشوده شده است و دفترهای متنوعی را پیش روی ایران شناسان گشوده و باید از این ظرفیت ها بهترین استفاده را برد.
او اضافه کرد: وجوه فرهنگی و معنوی ایران مهم ترین محل ارجاع ایران شناسان بوده است و سایر بخش ها همچون بخش های تمدنی و دیرینه شناسی هم به همین مناسبت، یعنی کشف رموز معنوی و فرهنگی آنها حائز اهمیت هستند. در میان این وجوه فرهنگی زبان فارسی یکی از مهم ترین این مسائل بوده است.
ترکمان افزود: زبان و کلام همواره محل بروز استعدادها و ما فی الضمیر انسانی بوده است. زبان فارسی محمل بسیار خوبی برای انتقال حکمت بشری به آیندگان است، چون که این زبان توسط دانشمندان و حکما وضع و مدیریت شده است. روی آوری شخصیت های برجسته سایر کشورها به زبان فارسی یکی از موارد مهم و حتی نادر است که کمتر به دیگر زبانی بروز و ظهور یافته است. برای نمونه دهلوی می گوید: عشق را طی لسانی است که صد ساله سخن/ یار با یار بیک چشم زدن می گوید.
انقلاب اسلامی بشارت تمدن نوین اسلامی را می دهد
حامد فروزان ـ معاون اطلاع رسانی و امور بین الملل بنیاد ایران شناسی ـ هم اظهار داشت: در عصر انقلاب اسلامی، تمدن اسلامی با استمرار انقلاب اسلامی و برگزاری و استقرار نظام جمهوری اسلامی توانست دو بعد اصلی تمدن یعنی نرم افزار و سبک زندگی و بعد سخت افزاری و مظاهر توسعه و پیشرفت را در کنار یکدیگر تعریف کند و بشارت برگزاری تمدن نوین اسلامی را به بشریت دهد.
او اضافه کرد: تمدن فعلی جهان برآیندی از کوشش های ملل جهان در طول تاریخ است. با وجود آن که تمدن معاصر خصوصیت های کاملاً متفاوتی با تمدن های دیگر ملل داشته، اما در واقع تلفیقی از تمدن های پیشین است که مسلماً سهم تمدن ایرانی در پیدایش و توسعه آن کمتر از سهم دیگر تمدن ها نیست. ترجمه آثار دانشمندان مسلمان ایرانی در موضوعات گوناگونی همچون پزشکی، فلسفه، نجوم، اخلاق، سیاست و مانند این ها شاهدی بر این مدعاست.
فروزان در ادامه به بعضی از ابعاد نقش تمدن ایرانی در تمدن جهانی در سه مرحله ایران باستان، ایران اسلامی و ایران انقلابی پرداخت و اظهار داشت: در دوران باستان، علاقه و توجه خاص ایرانی ها در دوران باستان به علوم به حدی بود که ایران یکی از تمدن های بزرگ آن روزگار محسوب می شد. پیشرفت های ایرانی ها و تمدن عظیم آن بعد از ورود اسلام در خدمت آیین اسلام قرار گرفت و در پیشبرد اهداف آن تاثیر عظیم گذاشت.
او افزود: عظمت تمدن ایرانی قبل از اسلام به قدری است که همه اقوام به برتری ایرانی ها اذعان داشتند. پیش از ورود اسلام، دانشگاه جندی شاپور یکی از مراکز مهمی بود که علوم مختلف در آن تدریس می شد. حوزه علمی ایران در عهد ساسانی در موسیقی، طب و ریاضی پیشرفت بسیار خوبی داشت، بخصوص در مداین و جندی شاپور تمام کتب آن در عصر اسلامی به عربی درآمد. ایرانی ها نه تنها در زمینه علوم عقلی و دانش های طبیعی، به پیشرفت های قابل ملاحظه ای رسیده بودند، بلکه چنان که اشاره شد، در زمینه های مختلف دیگر، همچون شهرسازی، معماری و هنر هم رشد قابل توجهی کرده بودند. صنایع عهد ساسانی از لحاظ تاریخ هنر ایران مهم می باشد. فن معماری در آن دوره ترقی کرده بود و هنوز از بقایای کاخ ها و مساکن و معابد و قلاع و سدها و پل ها میتوان به عظمت آن پی برد.
به عقیده او، تأثیر تمدن ایرانی بعد از ظهور اسلام در تمدن غرب در چند حوزه قابل بیان است؛ تأثیر فلسفه اسلامی و علوم عقلی بر تمدن غرب، تأثیر پزشکی اسلامی در تمدن غرب، تأثیر ریاضیات اسلامی در تمدن غرب، تأثیر دانش ستاره شناسی اسلامی در تمدن غرب، تأثیر جغرافیای اسلامی در تمدن غرب و هنرهای اسلامی و نفوذ آن در اروپا.
فروزان افزود: تمدن غرب نمی تواند تمدن مطلوب و آرمانی جامعه اسلامی باشد، بلکه تمدن نوین اسلامی با بهره مندی از شیوه زندگی و نوع نگاه اسلامی و دینی به زندگی است که شکل خویش را پیدا کرده است. عبارت تمدن سازی نوین که توسط مقام معظم رهبری مطرح گردیده است در واقع همان احیاء تمدن اسلامی است که با پیروزی انقلاب اسلامی نگاه ها به آن معطوف شده است، یعنی احیاء عزت و کرامت انسان مسلمان در کنار برخورداری از دستاوردهای علمی و فناورانه که می تواند نویدبخش ایجاد تمدنی نمونه باشد و تاکید مقام معظم رهبری بر عنصر پیشرفت همه جانبه بعنوان ماهیت واقعی تمدن نوین اسلامی در واقع به معنای تاکید بر عنصر حرکت و تعالی در همه عرصه ها و همه جنبه های زندگی مادی و معنوی است.
او بیان نمود: مقام معظم رهبری درباره تمدن نوین اسلامی و ارتباط آن با انقلاب اسلامی می فرمایند: «تمدن اسلامی یعنی آن فضایی که انسان در آن فضا از لحاظ معنوی و از لحاظ مادی می تواند رشد کند و به غایات مطلوبی که خدای متعال او را برای آن غایات خلق کرده است برسد، زندگی خوبی داشته باشد. زندگی عزتمندی داشته باشد، انسان عزیز، انسان دارای قدرت، دارای اراده، دارای ابتکار، دارای سازندگی جهان طبیعت، تمدن اسلامی یعنی این، هدف نظام جمهوری اسلامی و آرمان نظام جمهوری اسلامی این است.
معاون اطلاع رسانی و امور بین الملل بنیاد ایران شناسی اظهار نمود: از منظر معظم له مسیر تمدن نوین اسلامی، پنج مرحله ای است که نهایتاً به شکل گیری تمدن بین المللی اسلامی می انجامد. در توضیح این امر می فرمایند: «ما یک انقلاب اسلامی داشتیم، بعد نظام اسلامی تشکیل دادیم، مرحله بعد تشکیل دولت اسلامی است، مرحله بعد تشکیل کشور اسلامی است، مرحله بعد تشکیل تمدن بین الملل اسلامی است.
وی ادامه داد: تمدن نوین اسلامی تمدنی است که ضمن پاسخگویی به نیازهای طبیعی و مادی انسان ها بعد معنوی و روحی آنان را به سمت کمال و سعادت راهنمایی می کند و این ساختار مطلوب که ریشه در برنامه های انسان ساز اسلامی دارد، نه تنها بعد مادی و سخت افزاری تمدن را نفی نمی کند، بلکه به آن جهت داده و آنرا از آفاتی که بشر گرفتار آن شده است مثل پوچ گرایی، عدم احساس امنیت، نابرابری و فقدان مفهوم در زندگی نجات خواهد داد.
فروزان اظهار داشت: در مجموع شاهد بودیم که ایرانی ها هم در دوره باستان و هم در دوره اسلامی تمدن ساز بودند و هم در عصر انقلاب اسلامی با تحقق تمدن نوین اسلامی- ایرانی، تمدن ساز خواهند بود.
در این همایش که با سخنرانی استادان ایران شناس داخلی و خارجی و مشارکت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی و دانشگاه های علامه طباطبایی، تهران و تربیت مدرس و انجمن اساتید زبان فارسی و اندیشکده هویت و پیشرفت ایرانی- اسلامی مرکز مطالعات راهبردی فرهنگی ژرفا همراه بود، سخنرانان به بیان نقطه نظرات و دیدگاه های خود درباره موضوعات همایش پرداختند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب