گزارش ایسنا از آن روی سكه انبارهای نفت شهران
فقط سفر: بتازگی باز هم پرونده چند ساله وضعیت ایمنی و خطرپذیری انبارهای نفت شهران باز شده است، انبارهایی كه روزگاری نه چندان دور در بیرون محدوده شهری ساخته شدند تا بعنوان یك راهكار به آسانی بتوانند پمپ بنزین و مراكز انرژی شهر را تغذیه كنند؛ ولی حالا با گسترش شهرنشینی در بین یك بافت شهری آنهم مسكونی قرار گرفتند و به معضلی تبدیل شدند كه هر از چندگاهی با بروز یك اتفاق، باردیگر پرونده ایمنی اش مطرح می شود و پس از مدتی نیز بی نتیجه بسته می شود تا حادثه بعدی!
در این چندسال اخیر همه کارشناسان به مسئله خطرپذیری این انبارها توجه کردند و همگان به این مساله دقت کردند که اگر خدایی ناکرده انفجار یا حادثه ای در این انبارها رخ دهد به چه میزان لطمه رسان خواهد بود؛ اما تابحال به مسئله لطمه رسانی تدریجی این انبارها آنهم برروی سلامت، محیط زیست، درختان و... توجه نشده است. این روزها بار دیگر پرونده انبارهای نفت شهران رسانه ای شده اما از زاویه ای جدید.
به گزارش فقط سفر به نقل از ایسنا، مدتی پیش بود که مجید فراهانی رئیس کمیته بودجه شورای شهر در صفحه اینستاگرام خود با انتشار متنی با اشاره به حادثه انفجار بیروت نوشت: "انبار نفت محله شهران یک بمب هیدروژنی داخل شهر بوده و بر روی گسل زلزله مشا بنا شده، انبار نفت شهران با مخازنی غول پیکر درست در بطن بافت مسکونی شمال غرب تهران در محله شهران قرار گرفته و هر روز حدود ۳۰۰ تانکر ۳۰ هزار لیتری حمل سوخت از ابر مخازن این انبار نفت بارگیری می کنند و سپس از وسط بافت مسکونی و خیابان ها و کوچه های شهران می گذرند و نهایتا وارد بزرگراه می شوند. "
وی با ارائه تجربیات و اتفاقات رخ داده پیرامون این انبار در آخر یادآور می شود: "خطر بیخ گوش نه فقط شهرانی ها بلکه همه تهرانی هاست اما همه ماجرا این نیست و تردد روزانه ده ها تانکر ۳۰ هزار لیتری بنزین از دل بافت مسکونی یک روی سکه است و روی دیگر فاجعه، قرارگرفتن مخازن عظیم انبار نفت بر روی گسلی است که برمبنای آمار سالهاست که آبستن زلزله ای ویرانگر است که با فعالیت گسل مشا تلفات انفجار انبار نفت در شهران بسی بیش از زلزله تهران خواهد بود که فاجعه بیروت نشان داد مطالبه خروج انبارهای مواد شیمیایی از شهرها همچون خروج انبار نفت از شهران امروز نه یک مطالبه محلی، بلکه مطالبه ای ملی است."
خیالمان راحت نیست
پس از اظهارات این عضو شورای شهر رضا کرمی محمدی رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران نیز با اعلان اینکه اقدامات خوبی در ارتباط با مقاوم سازی انبار نفت شهران انجام شده است، به ایسنا می گوید: انبار نفت شهران یکی از مواردی است که پیش از اینکه تهران گسترش پیدا کند در یک جای امن و با مطالعات کافی و در سال ۱۳۵۳ مکانیابی و ساخته شده بود. آن زمان هیچ مستحدثاتی اطراف آنجا نبوده و شاید برای آن زمان مناسب بود. کما اینکه خیلی جاهای دیگر هم در تهران داریم که قبلا مشکلی نداشتند اما الان در محاصره ساختمان های اداری و تجاری و مسکونی و... قرار گرفته و به کانون خطر برای شهروندان تبدیل گشته اند و آنطور که مسئولان امر گزارش دادند مخازن مقاوم سازی و استانداردسازی شده اند. در این محل ۱۱ مخزن است که مقرر بوده است تا در اطراف هرکدام دیواری کشیده شود و خاک آن قسمت نفوذ ناپذیر گردد تا امکان سرایت سیال به اطراف و به زمین به حداقل برسد اما اینکه خیالمان راحت شود که الان و در آینده امکان رخداد هیچ اتفاقی در آنجا نخواهد بود، موضوع درستی نیست.
پس از آن مهدی داوری - مدیرعامل سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران – نیز درباره انبارهای نفتی شهر تهران توضیحاتی ارائه داد و اظهار نمود: انبارهای نفتی دارای استانداردهای خاص خود هستند که خوشبختانه وزارتخانه نفت هم از آن وزارتخانه هایی است که نظارت دقیقی دارد تا آن جایی که ما بازدید کردیم خیلی از مسائل رعایت می شود اما بطور دقیق که آیا تمام سیستم های لازم وجود دارد یا نه موضوعی است که خودشان باید توضیح دهند.
پدافند غیرعامل بگوید؛انبارها خطر دارند یا نه؟!
به گزارش فقط سفر به نقل از ایسنا، با آنکه مسئولان فعلی شهرداری تهران از وضعیت انبارهای نفت ابراز امیدواری می کردند اما رحمت الله حافظی رئیس کمیسیون سلامت شورای چهارم شهر تهران نظر دیگری را بیان کرد و خواهان آن شد که سازمان پدافند غیر عامل کشور به مسئله ایمنی انبار نفت شهران ورود کند و می گوید: انبارهای شهران بر روی بلندی قرار دارد و در صورت بروز هر گونه حادثه و تخریب دیوارها، امکان جاری شدن نفت و مشتقات آن به سمت پایین دست که مناطق مسکونی هستند، وجود دارد و بر طبق اطلاعات آن زمان، لوله های انتقال نفت از زیر مناطق مسکونی و شهری عبور می کرده و انتظار می رود مسئولان وزارت نفت توضیح دهند که وضعیت این لوله ها چگونه است.
رئیس پیشین کمیسیون سلامت شورای اسلامی شهر تهران با بیان این که در دوره چهارم درباب وضعیت انبارهای نفت شهران، با وجود آن که مکاتبات زیادی داشتیم اما به نتیجه نرسیدیم و کسی پاسخگو نبود، ادامه می دهد: مسئله وجود انبارهای نفت شهران یک مسئله پدافندی است و مطالبه ما حالا بعنوان یک شهروند از سازمان پدافند غیر عامل این است که این انبارها را بررسی نمایند و درباب خطرپذیری یا عدم خطرپذیری این انبارها به مردم یک گزارش دهند. اگر این انبارها مشکلی ندارد به اطلاع مردم برسانند و این طور نباشد که اجازه دهیم اتفاق رخ دهد و بعد بگوئیم که کسی به حرف هایمان گوش نکرد.
وجه دیگری از خطرپذیری انبارهای نفت
پیگیری مخاطرات ایمنی، بهداشتی و سلامتی انبارهای نفت شهران در سه دوره از شورا
به گزارش فقط سفر به نقل از ایسنا، اصرار و انکار در مورد میزان خطرپذیری حریق در انبارهای نفت شهران ترجیح بند سخنان مسئولان بود؛ اما این دفعه احمد مسجدجامعی عضو شورای شهر تهران که از دوره سوم بعنوان نماینده مردم در شورای شهر حضور دارد در گفت و گو با ایسنا به وجه دیگری از خطرپذیری انبارهای نفت اشاره می کند و با اشاره به آثار مخرب زیست محیطی وجود این انبارها می گوید: در بعضی اخبار دیدم که حادثه احتمالی شهران را با بیروت مقایسه می کنند که در ابتدا لازم است که در مورد مقایسه انفجار احتمالی انبار نفت با حادثه انفجار در بیروت بگویم. اساسا به علت نوع مواد و ماهیت و کاربرد متفاوت این دو انبار و خصوصاً پیش بینی های ایمنی و امنیتی این مجموعه، نمی توان حادثه احتمالی در انبارهای نفت شهران را با حادثه بیروت مقایسه کرد. ولی موضوع مخاطرات ایمنی، بهداشتی و سلامتی انبارهای نفت شهران در سه دوره از شورای شهر مورد پیگیری قرار گرفته است، چونکه وجود این انبارها، محدود به خطر وقوع حریق آنی نبوده و دامنه اثر مخاطرات مختلف آن در طول سال های گذشته نیز تا کنون اندک اندک گریبانگیر ساکنین و محیط زیست پیرامونی آنرا گرفته است.
فقط با یک انبار مواجه نیستیم، خطوط لوله زیرزمینی را دریابید
وی با بیان این که انتقال و ذخیره سازی فرآورده های نفتی در تهران با بهره گیری از خطوط لوله متصل به انبارهای نفت انجام می شود، عنوان کرد: دقت داشته باشید که ما در تهران فقط یک انبار نفت نداریم، انبار نفت شهران بعنوان تأسیسات پایانه کن، سوخت مورد نیاز غرب تهران را تامین می کند. فرآورده های نفتی بوسیله خطوط لوله زیرزمینی بعد از عبور از بافت های شهری و طی کیلومترها از جنوب تهران به این انبار منتقل می شود و برای انتقال نیز با تردد روزانه ناوگان های نفتکش در جوار بافت های مسکونی هم راه است.
مسجدجامعی که بواسطه انجام تهرانگردی های گوناگون از شهران از پیشینه مسائل مربوط به این انبارها آگاه است و در دوره چهارم نیز عضو کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری بوده است، با طرح این سوال که به چه میزان این انبارها خطرآفرین هستند؟ پاسخ می دهد: علاوه بر این که نحوه انتقال و جانمایی محل ذخیره فرآورده های نفتی در این انبارها منطبق بر توسعه شهری نبوده و از نظر ایمنی هنوز مورد سوال است، از نظر محیط زیستی و سلامت شهری نیز در تناقض با استانداردهاست.
وی با تاکید بر این که مسئله انبارهای نفت شهران موضوع امروز و روز گذشته نیست؛ بلکه از شورای شهر سوم یعنی حدود یک دهه پیش پیگیری می شد، عنوان می کند: در شورای شهر سوم موضوع خطرآفرینی انبارهای نفت شهران مورد توجه قرار داشت و در نهایت دغدغه اعضای شورای شهر، به یک تعهد متقابل تبدیل شد تا در طول ۵ سال تأسیسات انبارهای نفت را به خارج از شهر منتقل کنند. در آن زمان بحث ایمنی بافت مسکونی مورد توجه قرار گرفته بود؛ اما دوره شورای شهر سوم به پایان رسید و در دوره چهارم کمیسیون سلامت این مساله را بارها پیگیری کرد و در آن زمان شاهد تکرار واژگونی تانکرهای نفتکش در سال های ۸۵، ۸۷ و ۹۳ و آلودگی ناشی از واژگونی تانکرها با آن حجم عظیم مواد سوختی بودیم و این امر لطمه فراوانی به خانه ها، باغچه ها، بوستان ها، اهالی و ساکنان وارد کرد و موجب شد همه اعضای شورای وقت به جابجایی این انبارها تاکید کنند.
مسجد جامعی ادامه می دهد: چنین حادثه هایی در سال های دیگر گواه بر این حقیقت است که هر لحظه امکان خطر انبارهای نفت بواسطه موقعیت مکانی و تردد شبانه روزی ناوگان حمل سوخت در معابر اطراف بافت های مسکونی وجود دارد. بعد از این اتفاقات همراه با گروه تهران گردی از آن منطقه و مجموعه دیدن کردیم. شهردار وقت "پشمچی زاده" نیز همراهمان بود. در آن دیدارها، نخست آنکه اجازه عکسبرداری از تأسیسات داده نشد که امنیت مجموعه محفوظ بماند. اما توضیحاتی که داده شد بیان کننده این بود که مدیران به ایمنی عنایت تمام داشتند. اما همه مسائل به این ختم نمی شد، به شکلی که در سال ۹۲ از وزیر نفت یعنی آقای زنگنه دعوت کردیم تا در صحن علنی شورا گزارشی ارائه نمایند. در آن سال مسئولیت اداره شورا با من بود. در همان جلسه نیز خانم آباد رئیس کمیته ایمنی وقت درباره خطوط لوله ای که از ری به سمت انبارهای ذخیره سازی شهران می رود تذکر داد و خواهان انتقال آن به خارج از شهر و نوسازی خطوط انتقال فرسوده شد و درباب موارد نا ایمنی قبل تر ها هم اخطار داده ایم.
نشت نفت به قنات های شهران
آن روی سکه انبارهای نفت شهران
به گزارش فقط سفر به نقل از ایسنا، مسجد جامعی که معمولا جمعه های هر هفته را از مناطق مختلف تهران در چارچوب تهران گردی بازدید می کند به یکی از این دیدارها با موضوع آبگردی در منطقه شهران اشاره کرده و می گوید: در آن جا باغداران از سوختن درختان و گیاهان آنجا گفتند و اینکه قنات هایشان بوی نفت می دهد و خواستند که این مسئله پیگیری شود و طی سال های گذشته اداره کل محیط زیست و توسعه پایدار و منطقه ۵ به نمونه برداری از آب قنات و بررسی پارامترهای مختلف آن اقدام نموده است که برمبنای نتایج بدست آمده، در دوره های نمونه گیری، میزان مواد کربنی خارج از محدوده مجاز گزارش شده است.
از نظر محیط زیستی و سلامت، وجود انبارهای نفت شهران خطرناک تر است
وی با بیان این که نه فقط از نظر ایمنی؛ بلکه بیشتر هم اکنون از نظر محیط زیستی و سلامت وجود انبارهای نفت شهران خطرناک تر است، ادامه می دهد: مسئولان شرکت نفت نه فقط تابحال به تعهد خود در خصوص جابجایی عمل نکرده اند، بلکه طرح های توسعه ای داشته اند که این مسئله منطبق بر طرح های توسعه شهری نبوده و لطمه هایی به بدنه شهری وارد میکند. در یک زمانی فقط انواع خطرهای لحظه ای مثل انفجار یا حریق ناشی از وجود این انبارها در نظر گرفته می شد. در صورتیکه خطر زیست محیطی و آلودگی منابع آب زیرزمینی، گرچه تدریجی است، اما کمتر از خطرهای آنی نیست. خصوصاً که غرب تهران از فضاهای پر درخت و به هم پیوسته برخوردارست و مرکز سکونت و گردشگری در پیرامون همین انبارهاست.
انبارهای نفت بر روی دو حوزه آبخیز
مابقی دستگاه ها وارد میدان شوند
وی با تاکید بر این که شرکت نفت وجود نشتی از خطوط لوله و مخازن را رد می کند درحالیکه واقعیت چیز دیگری است و می بایست به دنبال یافتن منشاء و راه رفع این چالش اساسی بود، می گوید: متأسفانه خصوصاً در فصول بارندگی، جریان یافتن آب های سطحی از مجموعه انبار نفت و نفوذ آن به آب های زیر زمینی در پایین دست انبار و همین طور آلوده شدن آب انهار به مواد کربنی، موجب خشک شدن درختان و کاهش برخی گونه های گیاهی و جانوری در شهران شده است و بنظر می رسد موضوع وارد ابعاد پیچیده تری شده که تنها تلاش و پیگیری شهرداری و شورای شهر پاسخگو نیست و باید مابقی دستگاه ها هم وارد میدان شوند.
مسجدجامعی تاکید دارد که از نظر موقعیت مکانی، انبارهای نفت شهران در فضای مناسبی نیستند؛ چونکه بین دو حوزه آبخیز قرار دارد و ادامه می دهد: این انبارها میان دو حوزه آبخیز ساخته شدند و این در شرایطی است که یکی از دلیلهای عمده وقوع سیلاب های شهری که از سرعت بالایی برخوردار می باشند و خسارات هنگفتی در زمانی اندک به تأسیسات و بافت های شهری و بالاخره جان انسان ها وارد می کنند، گسترش همین مناطق در معرض خطر و تغییر در خاصیت های طبیعی حوزه آبریز است.
وی می افزاید: البته بگفته شرکت نفت، استاندارهای HSE و مقاوم سازی سازه ای صورت گرفته؛ اما دقت نماییم که احتمال خطر همچنان وجود دارد و انکار آن چیزی را تغییر نمی دهد و به هر حال از جابجایی این انبارها که عمری نزدیک به نیم قرن دارد گریزی نیست. هرچند زمانی که این انبارها ساخته شد آن منطقه مسکونی نبود. اما در آن سالها هم به مسائل زیست محیطی اعتنایی نشده است.
عضو شورای شهر تهران با بیان این که باردیگر پرونده مسئله انبارهای نفت شهران باز شده و می بینیم که از نظر ایمنی، مکانی، زمین شناسی، آلودگی آب، مسائل شهری و محیط زیست در موقعیت خوبی قرار ندارد، می گوید: باتوجه به مخاطرات شناسایی شده و تکرار وقوع حوادث پر خطر و وجود تهدیدهای محیط زیستی، ضرورت جابجایی پایگاه پخش فرآورده های نفتی به خارج از حریم حوزه آبخیز و بافت مسکونی محرز است. دقت داشته باشید که سه دوره شورای شهر تهران مشترکا در جابجایی انبارهای نفت شهران تاکید داشتند؛ اما نبود مدیریت یکپارچه شهری برای وحدت رویه در پاسخگویی به نیازهای شهر و شهروندان و صیانت از حقوق مادی، معنوی و سلامتی آنها سبب ضعف در اثربخشی این تلاش ها شده است.
به گزارش فقط سفر به نقل از ایسنا، حالا با بررسی ابعاد مختلف وجود انبارهای نفت شهران در منطقه شهری و تأثیرات پیدا و پنهان آن، شاید وقت آن رسیده است که مسئولان وزارت نفت، شهرداری تهران و همه ذی نفعان دور یک میز جمع شوند و یکبار برای همیشه وضعیت این انبارهای نفتی که گفته می شود از نظر خطرپذیری آنی ایمن هستند، مشخص شود.
منبع: فقط سفر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب