این آیین دو هزار سال قدمت دارد
فقط سفر: به گزارش فقط سفر، «بیل گردانی»، آیینی دو هزار ساله است که در شهر نیم ور استان مرکزی برگزار می گردد و در سال ۱۳۸۹در لیست میراث ناملموس کشور به ثبت رسیده است. این آیین کهن ریشه در باور و اعتقادات مردم داشته و با پیشه آنها که کشاورزی بوده، گره خورده است.
مهدی لعل بار ـ مسئؤول نمایندگی میراث فرهنگی در شهرستان محلات و عضو ستاد بیل گردانی نیم ورـ در گفتگو با ایسنا در رابطه با این آیین توضیح داد: این آیین به کار و زندگی مردم «نیم ور» گره خورده که نوعی ورزش هم به حساب می آید. از سویی، نمایشی از قدرت نمایی مردم نیم ور برای کسانی بوده که بدخواه آب نیم ور بوده اند و از طرفی، جشن شکرگزاری هم محسوب می شده است. ضمن اینکه نوعی آب خواهی هم از خدا بوده که در فصل کشت جدید، باران بیشتری نازل کند تا کشاورزی در این شهر از رونق نیفتد.
او افزود: مراسم بیل گردانی هر سال پس از پایان پایروبی نهر اصلی نیم ور صورت می گیرد. بند نیم ور که روی رودخانه لعل بار بسته شده است تا زمینهای کشاورزی (حدود ۱۸ کیلومتر) نهرکشی شده است و هر سال گل و لای می گرفته و باید لایروبی می شده است تا آب به زمینهای کشاورزی برسد. کشاورزها بر مبنای قانونی که مابین خودشان وضع کرده بودند، تقسیم کار می کردند که هر فردی به میزان زمین کشاورزی اش، جوی را لایروبی کند.
لعل بار افزود: بعد از پایان لایروبی کشاورزها به میدان اصلی شهر می آمدند که زمانی میدان «چاله قنات» نام داشت و بعدها در پامنار جمع می شدند. سپس هفت بیل را در دو دسته سه و چهارتایی با موی بز به یک دیگر می بستند (سه تا دست چپ و چهارتا دست راست)، وزن آنها هم بین ۲۵ تا ۳۰ کیلوگرم بوده است. بعد این بیل ها را با یک روش خاصی بالا سرشان می چرخاندند که علاوه بر زور زیاد به مهارت خاصی نیاز داشت. امکان دارد فردی زور زیاد هم داشته باشد اما نتواند این کار را انجام دهد.
نماینده میراث فرهنگی شهرستان محلات در رابطه با باورهایی که در این مراسم نقش دارند، اظهار داشت: چندین باور و فلسفه برای انتخاب «هفت عدد بیل» در میان مردم وجود داشته است؛ یکی اینکه عدد هفت به صورت کلی برای ایرانیان مقدس است، همینطور نشان دهنده هفت آسمان است که با نزول برکات منجر به رونق کشاورزی می شود و هم نمادی از هفت شبانه روز است. از سویی در نیم ور زمینهای کشاورزی هفت دانگ است که یکی دیگر از دلیل های انتخاب هفت بیل است و اینکه نیم ور هفت جوی آب دارد.
به قول عضو ستاد بیل گردانی نیم ور، در گذشته جوی آب نیم ور خاکی بوده و تا روزی ۱۲۰ نفر هم برای لایروبی می رفتند. اما امروز هم جوی سیمانی شده و هم تعداد کشاورزان کم شده است و لایروبی به صورت دستی و مثل گذشته صورت نمی گیرد. همینطور در گذشته، اسفندماه لایروبی انجام می شده و مراسم بیل گردانی بلافاصله پس از آن انجام می شده است، اما در سالهای اخیر ستاد مردمی بیل گردانی نیم ور تشکیل شده تا این مراسم بهتر و در یک مکان مناسب صورت گیرد، تاریخ مشخصی هم برای مراسم معین شده است.
بر این اساس اظهارات لعل بار، آخرین جمعه فروردین ماه تاریخی است که هر سال مراسم بیل گردانی صورت می گیرد، اما سال جاری به علت همزمانی ماه رمضان، این مراسم یک هفته با تاخیر و روز هشتم اردیبهشت ساعت ۱۶ در شهر نیم ورِ محلاتِ استان مرکزی برگزار می گردد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب